Sambalans

Sambalans of sambals zijn sauzen en bijgerechten waarvan de rode peper het belangrijkste ingrediënten is. Er is wel eens gezegd dat een Indonesiër zijn rijst kan eten zonder vlees of vis, en eventueel zelfs zonder groenten – maar dat een sambalan nooit op tafel mag ontbreken. Bij veel soorten sambalans moet de rode peper eerst fijn worden gewreven in een vijzel. Het klein maken van Spaanse pepers gaat tegenwoordig gemakkelijker met een mixer of in een keukenmachine of blender. Let er daarbij op dat het hete ingrediënten van Spaanse pepers, capsaïcine, nog lange tijd op de gebruikte keukenapparatuur aanwezig kan blijven als deze niet goed wordt schoongemaakt. Niet zo fijn als je daarna een milkshake wilt mixen!

• Sambal oelek is de meest simpele soort sambalan, welke gemaakt wordt van verse pepers. In principe bestaat deze sambal puur uit een flinke hoeveelheid Spaanse pepers die fijngemaakt worden tot een soort moes en waaraan zout wordt toegevoegd. Door de toevoeging van zout en de natuurlijke insecten- en schimmelwerende eigenschappen van de peper kan deze saus heel lang bewaard worden, zeker wanneer hij in de koelkast wordt bewaard.
• Sambal katjang is een sambal gemaakt van fijngestampte pepers die gebakken worden in een mengsel van kruiden zoals knoflook, gember, sjalotjes en trassi. Hieraan worden de pinda’s en de fijngemaakte Spaanse pepers toegevoegd. Dit zorgt voor een zeer gevulde en hartige sambal.
• Sambal asem is een sambalan waaraan de typische zoetzure vruchtenpulp van de tamarinde vrucht is toegevoegd.
• Sambal djeroek is een sambal waaraan zowel het sap als de schillen van de djeroek of kafferlimoen wordt toegevoegd. In Nederland kunnen we ook citroenen gebruiken als vervanging voor deze Indonesische vrucht.
• Sambal van tomaten is een mildere variant, welke voor een groot deel bestaat uit rijpe tomaten en veel minder Spaanse peper dan de andere soorten sambalans bevatten.
• Sambal goreng. “Goreng” is het Indonesische woord voor “gebakken”. Deze sambalan wordt dan ook bereid met gaar gebakken pepers.
• Sambal goreng Lombok is een gebakken sambalan met de uiterst scherpe Lombok-pepertjes. Andere ingrediënten zijn laos, knoflook, trassi en djeroek poeroet.
• Sambal goreng babi. Dit is een bereiding van varkensvlees dat samen met uien, knoflook, prei, trassi, asem en natuurlijk rode pepers wordt bereid.
• Sambal goreng udang is een gerecht waarin garnalen worden gekookt in kruiden, santen, citroensap en Spaanse pepers.

2020-02-17